หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก จันทบุรีเกิดขึ้นจากดำริของ ฯพณฯ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ประธานองคมนตรี และรัฐบุรุษ ประสงค์จะให้มีการจัดตั้หอสมุดแห่งชาติประจำภาคตะวันออกขึ้น
สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดจันทบุรี จัดตั้งขึ้นจากพระราชกฤษฎีกาโอนกิจการบริหาร และอำนาจหน้าที่ ของส่วนราชการ เป็นหน่วยงานเทียบเท่ากองในสำนักงานปลัดกระทรวงทั้งในระดับจังหวัด และอำเภอ